[ Pobierz całość w formacie PDF ]
WWW. Pomocny okazał się język Java. Aplet jest niewielką aplikacją Javy (stąd ta
nazwa), opracowany specjalnie z myślą o wykorzystaniu w środowisku przeglądarki
WWW. Java to kompletny język programowania, działający na wielu platformach. Za
jego pomocą można wykonywać tak złożone operacje, jak choćby usuwanie lub nad-
pisywanie plików, dlatego też aplety mają ograniczone możliwości (po to, aby nie
były wykorzystywane do stwarzania zagrożeń bezpieczeństwa). Java stanowi logicz-
ny wybór w tych środowiskach (jak niektóre środowiska intranetowe), w przypadku
których jesteśmy pewni, iż przeglądarki wszystkich użytkowników mają możliwość
wykonywania aplikacji Java. Wykorzystanie języka Java w Internecie może jednak
stwarzać pewien kłopot, gdyż nie wszyscy użytkownicy włączają obsługę apletów
Java w swoich przeglądarkach.
Aplety Java można bezproblemowo integrować ze stronami WWW. Na przykład po-
wszechnie wykorzystuje się je do implementacji klientów chat uruchamianych w prze-
glądarkach WWW, z tego względu, że w języku Java istnieje możliwość utrzymywa-
nia połączenia z serwerem poprzez nasłuchiwanie nowych komunikatów, co nie jest
możliwe w przypadku większości technologii skryptowych. Właściwość wykorzysta-
nia strumieni w języku Java powoduje, że jest to powszechnie wykorzystywana tech-
nologia w ośrodkach nieustannie uaktualnianych, np. w ośrodkach prezentujących
wiadomości lub ceny akcji.
Wadą apletów Java, podobnie jak rozszerzeń programowych, jest to, że ich załadowanie
może zajmować więcej czasu niż użytkownicy zechcą czekać. Java nie jest obsługiwana
przez wszystkie przeglądarki, a niektórzy użytkownicy mogą również wyłączyć jej
obsługę. W przypadku języka Java występuje także problem złożoności, szczególnie
dla tych projektantów, którzy nie znają innych języków programowania. Java to kom-
pletny język programowania, który rządzi się swoimi własnymi prawami. Z tego po-
wodu wielu programistów wykonujących swoją pracę okazjonalnie i dorywczo rezy-
gnuje z wykorzystywania tego języka. Doskonałym rozwiązaniem jest zatem język
posiadający możliwości Javy, ale mający prostszą składnię i stawiający programistom
mniejsze wymagania.
RozdzIał 1. f& Podstawy29
W 1995 r. Brendon Eich, zainspirowany projektem firmy Apple HyperCard, roz-
począł pracę nad takim właśnie językiem. Początkowo firma Netscape wydała język
pod nazwą LiveScript, który w zamyśle miał działać zarówno po stronie serwera, jak
i po stronie klienta. Na rynku przeglądarek dominował wówczas Netscape. Szybko
zdobywał zwolenników także język LiveScript, dzięki możliwości odciążenia serwera
i przekazania części obciążenia do klienta.
Na początku 1996 roku, wraz z pojawieniem się przeglądarki Netscape w wersji 2, nazwę
języka LiveScript zmieniono na JavaScript. Niestety, skojarzenie z językiem Java spo-
wodowało i w dalszym ciągu powoduje wiele nieporozumień wśród początku-
jących programistów WWW. Otóż JavaScript to nie Java! Nie jest nawet okrojoną
wersją tego języka. Pomimo podobieństw syntaktycznych i strukturalnych istnieją
także znaczące różnice pomiędzy tymi dwoma językami.
Język Java został opracowany jako kompletny język programowania. Za jego pomocą
można tworzyć oddzielny graficzny interfejs użytkownika (GUI). W przypadku języka
JavaScript jest inaczej. Został on opracowany z myślą o działaniu w środowisku prze-
glądarki WWW razem z istniejącymi elementami HTML.
W języku JavaScript istnieje wprawdzie wiele elementów, których trzeba się nauczyć,
ale mimo to łatwiej go opanować niż pełny język programowania. JavaScript można
produktywnie wykorzystywać niemal od razu. Kod napisany w tym języku może być
tak prosty lub tak złożony, jak sobie tego życzymy. W niektórych zastosowaniach mo-
żemy wykorzystywać JavaScript do wykonywania takich prostych zadań, jak umieszcze-
nie kursora w pierwszym elemencie formularza, po to, aby użytkownik mógł rozpocząć
wprowadzanie danych od razu po załadowaniu strony. Można również wykorzystać
ten język do stworzenia złożonego menu nawigacyjnego wykorzystującego grafikę.
Kiedy po przestudiowaniu tej książki nabędziemy umiejętności programowania w języku
JavaScript, będziemy mogli sami decydować o tym, w jaki sposób chcemy wykorzy-
stać ten język.
Jak już powiedzieliśmy, język JavaScript można wykorzystać po stronie serwera; ma
jednak także kilka innych zastosowań. Najpopularniejsze wykorzystanie tego języka
polega na użyciu go po stronie klienta na stronach HTML. Kod JavaScript jest pobie-
rany wraz ze stroną HTML i uruchamiany w komputerze-kliencie (w komputerze, za
pomocą którego użytkownik przegląda stronę WWW). To właśnie dzięki temu zastoso-
waniu można przekształcić statyczny kod HTML oraz statyczną grafikę w elementy inte-
raktywnie współdziałające z użytkownikiem. Właśnie dzięki temu język JavaScript stał
się tym, czym jest, czyli technologią powszechnie wykorzystywaną na stronach WWW.
Dzięki technologii JavaScript możemy przemieszczać elementy na stronie WWW oraz
odpowiadać na różnorodne działania użytkowników.
JavaScript nie jest technologią odpowiednią do zastosowania w każdym projekcie WWW.
Stanowi jednak naturalny wybór do wykonywania zadań sprawdzania poprawności
danych w formularzach, rozpoznawania działań wykonywanych przez użytkownika
(nawet takich, jak wykrywanie pozycji kursora myszy na ekranie), wykonywania operacji
na stronie WWW oraz przetwarzania danych, których nie trzeba przesyłać na serwer.
30 JavaScrIpt dIa każdego f& Część I
Język JavaScript nie posiada żadnych wbudowanych możliwości graficznych, ale tech-
nologię tę coraz częściej wykorzystuje się do skryptów graficznych formatów wekto-
rowych, jak Flash lub SVG. Zastosowanie języka JavaScript do obsługi formatu SVG
zostanie przedstawione w rozdziale 21. Technologia SVG .
JavaScript, Jscript i ECMAScript
Język JavaScript ma kilka odmian, zatem jeżeli dopiero zaczynamy uczyć się tego języka,
niektóre pojęcia mogą nas wprowadzać w błąd. Bardziej zaawansowani programiści
często będą odnosić się do języków JavaScript, Jscript oraz ECMAScript. Spróbujmy
zatem określić, czym dokładnie są te języki skryptowe i jakie są pomiędzy nimi różnice?
JavaScript
Jak wspomniano wcześniej, JavaScript jest nazwą wybraną przez firmę Netscape, twórcę
technologii JavaScript, do określania pierwotnie zastrzeżonego języka skryptowego.
W rzeczywistości, nazwa JavaScript była własnością firmy Netscape. Wersja 1.0 języka
JavaScript pojawiła się w przeglądarce Netscape 2.0, natomiast Netscape 3 wyposażono
w język JavaScript w wersji 1.1.
JScript
Nie potrzeba było wiele czasu, aby firma Microsoft doceniła potencjał języka JavaScript
i wyposażyła przeglądarkę Microsoft Internet Explorer w wersji 3 w swoją implementa-
cję tego języka. Implementację tę określono nazwą JScript, ponieważ wykorzystanie
nazwy JavaScript naruszyłoby prawa własności firmy Netscape do tej technologii. Jed-
nakże, pomimo iż język Jscript wykorzystuje własny interpreter oraz w pewnym stopniu
różni się od JavaScript, to jednak oba te języki są do siebie podobne. Z punktu widze-
nia programisty, ktoś, kto nauczył się jednego z tych języków, w dużej mierze zna też
drugi z nich. Chociaż w pewnym momencie firma Microsoft preferowała wykorzy-
stywanie języka VBScript zamiast JavaScript, to jednak ten drugi pozostał głównym języ-
kiem wykorzystywanym przez programistów do pisania skryptów po stronie klienta.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]