[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Tilde on; kontraû ili mi konas artifikon kaj finton, mi
mem, kaj kiam ili eksvingos per la rakedo kontraû min,
87
NAÛ FABELOJ
eLIBRO
mi eskapos aû fu¸os antaû ili, scias? scias? scias vi? Kaj
kiam mi venkos çiujn, mi edzi¸os al riça amerikanino kaj
poste mi açetos palacon de Valdÿejn kaj tie sur la teg-
mento mi faros al mi neston, sed ne el ia ordinara paj-
lo, se el rizpajlo kaj marzolano kaj ratafio kaj el marher-
bo kaj çevalkrinoj kaj sciuraj vostetoj, he! Tiel fanfa-
ronis tiu pasero kaj çiumatene bruis, ke Dejvice n li ha-
vas ¸isloke kaj ke li flugos al Riviero.
Kaj çu li flugis? demandis la merlo de la pino.
Li flugis, daûrigis la regolo en la densejo. Nur li
atendis ¸is la dudekoka de oktobro pro aûdi la militka-
pelon tiun li ÿategis kaj matene tuj li ekis suden.
Sed la paseroj neniam flugas suden, kaj tial ili ne konas
la ¸ustan vojon. Kaj tiu pasero Joçjo eç ne havis sufiçe da
tintaîo aû mono por povi tranokti en gastejo, vi scias, ke
la paseroj de çiam estas proletoj, çar dum la tuta tago ili
nur flugetas sur tegmentoj. Mallonge, pasero Joçjo atin-
gis nur Kardaôova n Æeâice kaj pluen li ne povis, li ha-
vis eç ne moneraçon; eç li ¸ojis, kiam la paserestro en
Kardaÿova Æeâice amike diris al li: Ci vagema fripono,
ci nenifarulo, çu ci opinias, ke en Kardaôova Æeâice ni
havas sufiçe da çevalbuloj kaj çeval-ekstrementoj por çia
vagulo, vagabondo aû senhejmulo? Se ci volas, ke ni
permesu al ci restadon en Kardaôova Æeâice, ci rajtas
beki nek sur la placo, nek antaû gastejo, ankaû ne sur
ÿoseo, kiel ni malnovlo¸antoj, sed nur post la garbejo;
88
NAÛ FABELOJ
eLIBRO
por lo¸ejo oni destinas al ci aûtoritate pajlofaskon en la
remizeto çe la konskripcia numero kvindek sep. Jen sub-
skribu la konskripcian liston kaj marÿ, mi ne vidu cin
plu. Tiel okazis, ke pasero Joçjo el Dejvice, anstataû
flugi al Riviero, restis en Kardaôova Æeâice.
Çu li estas tie ¸is nun? demandis la kolombo.
¯is nun, diris la regolo. Tie mi havas onklinon, kaj
tiu rakontis al mi pri li. Onidire nur li mokas la paserojn
en Kardaôova Æeâice kaj nur brupepas: kia nura enuo kaj
tedo estas al pasero en Kardaôova Æeâice, nek tramon
oni tie havas kiel en Dejvice, nek tiom da aûtoj, nek
sportejojn de Slavia kaj Sparta, nu, totale nenion; por
nenio en la mondo li volas morti pro enuo en Kardaôo-
va Æeâice, li havas ja inviton al Riviero kaj nur atendas,
kiam venos al li mono el Dejvice. Kaj li tiom satparolis
pri Dejvice kaj Riviero, ke ankaû en Kardaôova Æeâice la
paseroj komencis kredi, ke aliloke ili fartus pli bone, kaj
tial ili ne plu atentas sian bekadon kaj nur pepas kaj
bruas kaj grumblas, kiel tion faras la paseroj çie en la
mondo, kaj diris: Çie aliloke pli da feliç , feliç , feliç .
Jes, aûdi¸is parueto, sidanta en la kornusa arbedo,
ekzistas tiaj strangaj birdoj. Tie apud Kolin, en tia fe-
kunda regiono, vivis hirundo kaj tiu legoscii¸is en îur-
nalo, ke çe ni oni faras çion malbone, sed male en Ame-
riko, hometo, tie estas aliaj ruzuloj, kiuj çion kapablas,
89
NAÛ FABELOJ
eLIBRO
kaj alion. Tiu hirundo ekintencis, ke ¸i devas vidi Ameri-
kon. Kaj ¸i veturis tien.
Kaj kiel? rapidis demandi la regolo.
Tion mi ne scias, diris la parueto, verÿajne ÿipe.
Eble ankaû per aerÿipo. ¯i povis fari por si sur la ventre-
to de la aerÿipo neston aû kabinon kun fenestro, por
elÿovi la kapon kaj eble ankaû kraçi malsupren. Konci-
ze, post unu jaro ¸i denove revenis kaj diris, ke ¸i estis
en Ameriko kaj tie çio estas alia ol çe ni; ho, tio ne estas
komparebla, kia progreso estas tie, ekzemple neniuj
alaûdoj onidire tie estas, kaj la domoj estas tie tiel ege
altaj, ke se pasero havus neston sur tegmento kaj el tiu
nesto elfalus ovo, la ovo estus falanta tiel longe, ke an-
taû ol ¸i finfalus, dumvoje elovi¸us el ¸i juna pasero kaj
tiu maturi¸us kaj edzi¸us kaj havus amason da infanoj
kaj maljuni¸us kaj mortus en la benita a¸o, do malsup-
ren sur trotuaron anstataû la ovo falus maljuna morta
pasero. Tiel altaj domoj tie estas. Kaj la hirundo ankaû
diris, ke en Ameriko çio estas konstruata el betono kaj
ke ¸i tion lernis; nur çiu hirundoj venu rigardi, ¸i mon-
tros al ili, kiel oni konstruas hirundan neston el betono
kaj ne el koto, kiel tion la malsa¸aj hirundoj faris ¸is
nun. Kunflugis do çiuj hirundoj de Mnichovo Hradiôte
kaj Âaslav kaj Pæelouâ, el Âesky Brod kaj Nymburk, jes
ankaû el Sobotka kaj Âelákovice; estis tiom da hirundoj,
ke la homoj devis streçi por ili dek sepmil tricent kvar-
90
NAÛ FABELOJ
eLIBRO
dek naû metrojn da telefon- kaj telegrafdrato, por ke la
hirundoj povu sur io sidi. Kaj kiam çiuj hirundoj estis
kune, la amerika hirundo diris: Atentu do, knaboj kaj
knabinoj, kiel en Ameriko oni konstruas domojn alino-
me nestojn el betono. Unue oni alportas amason da ce-
mento. Poste oni alportas amaseton da sablo. Poste oni
surverÿas akvon, kaj fari¸as ia kaço, kaj el tiu kaço oni
konstruas modernan neston. Sed kiam vi ne havas ce-
menton, vi ne konstruos neston el betono, sed nur el
mortero. Oni faras kaçon el kalko kaj sablo, sed la kal-
ko devas esti dehidratigita. Unue mi montros al vi, kiel
oni dehidratigas kalkon. Tion ¸i diris kaj ek, jam ¸i flu-
gis al novkonstruaîo, kiun masonistoj estis konstruantaj,
por la ne dehidratigita kalko. ¯i prenis grajneton en la
beketon kaj ek, jam ¸i flugis kun ¸i reen. Sed çar en la
beketo estas humide, la kalko en la buÿo komencis de-
hidrati¸i kaj sibli kaj bruldolori. La hirundo ektimis, fa-
ligis la kalkograjneton kaj ekkriis: Nu do vi scias, kiel la
kalko dehidrati¸as. Ajajaj, ¸i bruldoloras! Hu,hu, pikas!
Oj, oj, oj, aÛ aÛ aÛ, lalala ho, ve hu hu huj huj ho ve brr
uf ho ajajaj, fi, do tiel oni dehidratigas la kalkon! Kiam
la ceteraj hirundoj aûdis ¸in tiel ege plendi kaj lamenti,
ili ne atendis, kio plu okazos, eksvingetis la vosteton kaj
flugis hejmen. Nu, multe valorus, ili diris al si, ke an-
kau ni bruldolorigu tiel nian bekon! Kaj tial la hirundoj
¸is nun konstruas la nestojn el koto kaj ne el betono, kiel
91
NAÛ FABELOJ
eLIBRO
volis tion instrui al ili la hirundoj el Ameriko. Sed ne-
nio farebla, hometoj, nun mi devas flugi por açetaîo.
Onjo parueto, aûdi¸is sinjorino merlo, se jam vi
flugos al la vendoplaco, açetu al mi kilogramon da lum-
brikoj, sed bele longajn; hodiaû mi ne havas tempon por
tio, çar mi devas instrui flugadon al miaj infanoj.
Tion, najbarino, ÿate mi faros al vi, diris la parueto.
Mia kora, tion mi scias, kiom da laboro necesas por in-
strui al la infanoj solide flugi.
Certe vi ne scias, diris sturno sur betulo, kiu al ni
birdoj instruis flugi? Mi diros do tion al vi; mi scias tion
de la karlÿtejna korvo, kiu alflugis çi tien, kiam estis
grandaj frostoj. Tiu korvo a¸as cent jarojn kaj aûdis tion
de sia avo, al kiu tion diris lia praavo, kiu havis tion de
la praonklo de sia avino el la flanko de la panjo, ¸i estas
do sanktesankta vero. Vi scias do, ke iam nokte oni po-
vas vidi falantan stelon. Sed tiu falanta stelo tute ne es-
tas stelo; ¸i estas ora an¸ela ovo. Kaj çar la ovo falas el
la çielo, ¸i inkandeski¸as pro la granda falo kaj lumas
[ Pobierz całość w formacie PDF ]