[ Pobierz całość w formacie PDF ]
jest dość długi okres, reprezentowany przez czterdziestoletnią drogę przez pustynię. Okres ten wbrew pozorom nie
jest pozytywny. Nie wiadomo dlaczego historia zbawienia zawiera przejście przez miejsce samotne, surowe i
śmiertelne, i której przyczyną (uciążliwej drogi) jest sam Bóg.
Pustynia będąc miejscem realnym, należącym do geografii historycznej Izraela, jest także w tradycji
religijnej tego narodu jasną wartością symboliczną i określa ludzkie doświadczenie cierpienia i śmierci. Pustynia
jest z tego względu miejscem zagadkowym.
Czterdziestodniowy okres pustynie w świadomości Izraela jest okresem cierpienia. Dla ludu Bożego
doświadczenie historycznego wygania (po upadku Jerozolimy w 587 r.) w niewolę do Babilonu, jest okresem
powrotu na pustynię . Pustynia przywołuje wspomnienia, często bolesne, które dopiero odczuwane pomagają
zrozumieć wszystkie bolesne drogi, które mogą dotknąć człowieka.
23
Pilnie przestrzegajcie wykonywania każdego polecenia, które ja wydaję dzisiaj, abyście żyli, rozmnażali
się i weszli w posiadanie ziemi, którą Pan poprzysiągł [dać] waszym przodkom. Pamiętaj na wszystkie
drogi, którymi cię prowadził Pan, Bóg twój, przez te czterdzieści lat na pustyni, aby cię utrapić,
wypróbować i poznać, co jest w twym sercu; czy strzeżesz Jego nakazu, czy też nie. Utrapił cię, dał ci
odczuć głód, żywił cię manną, której nie znałeś ani ty, ani twoi przodkowie, bo chciał ci dać poznać, że nie
samym tylko chlebem żyje człowiek, ale człowiek żyje wszystkim, co pochodzi z ust Pana.Nie zniszczyło się
na tobie twoje odzienie ani twoja noga nie opuchła przez te czterdzieści lat. Uznaj w sercu, że jak
wychowuje człowiek swego syna, tak Pan, Bóg twój, wychowuje ciebie (Pwt 8,1-5)
Tekst ten połączony jest z trybem rozkazującym pamiętać (albo nie zapominać ). Naturalnie nii chodzi
tutaj o proste przypomnienie wydarzenia przeszłego, lecz o akt duchowy, który przekazuje wydarzenia w pamieci,
ponieważ rozumie jego znaczenie i zgadza się nań.
1. Pustynia i kara
Pustynia jest ukazaniem typowym grzechu buntu, w tym, co siÄ™ przejawia jako oddalenie od miejsca
życia i wystawienie winnego na śmierć. Pustynia jako kara jest jedną z odmian sprawiedliwości, które mają
ukazać złą naturę popełnionego czynu. Z tego Puntu widzenia pustynia oskarża radykalną winę człowieka, jego
pierwotny bunt. Jeśli odrzuca się Boga, to odrzuca się również życie. Po nieposłuszeństwie następuje
natychmiast śmierć, jako naturalna konsekwencja zła chcianego i utrwalonego.
Czy okres pustyni był okresem złym? Przejście przez ziemię śmierci jest na pewno karą, lecz kara ma za
zadanie dotknięcie serca, prowadzenie do refleksji, tak, aby nawrócić człowieka do dobra. Pustynia nie jest złem,
lecz gorzkim lekarstwem , które ma osłabić prawdziwą chorobę śmiertelną, polegającą na odrzuceniu zycia
pierworodny grzech człowieka. Jeśli nie akceptuje się pustyni, oznacza to, że nie rozumie się zła własnego serca i
konieczności nawrócenia.
2. Pustynia jako próba
Pustynia w wymiarze próby nie ma odniesienia do winy i nie używa się kategorii prawnej zła. Okres próby
pustyni ma na celu pokazać wartość Izraela i jest rzeczą konieczną, aby uczeń poznał swoje możliwości, a
nauczyciel wyniki swojego trudu nauczania ucznia . Pustynia jest egzaminem ludu wybranego.
Doświadczenia pustyni związane m.in. z pragnieniem Izraela, kiedy wszedł w słonawe wody Mara i głodu
syconego jednym monotonnym i racjonowanym pożywieniem manny, są interpretowane jako Boży zamiar
ukazania zalet Izrael.
Próba pustyni ma charakter upokarzający chodzi przede wszystkim o upokorzenie głodu, które polega na
cielesnym odczuwaniu osłabienia, bezsilnej nędzy wobec zbliżającej się śmierci. Upokorzeniem dla człowieka jest
także sama manna, którą Bóg zsyła z nieba, a którą człowiek może tylko przyjąć (nie ma wpływu na nią: kiedy i
gdzie ma być zesłana, jakoby na zawołanie człowieka). W ten sposób osoba dorosła staje się jak dziecko, które jest
żywione przez swoich rodziców.
24
Ta doświadczona bieda przez Izrael jest jak egzamin posłuszeństwa i zaufania Bogu. Człowiek na pustyni
pozbawiony jest chleba owocu swojej pracy. Dla rąk Izraelity pustynia jest miejscem nieużytecznym, gdyż nie
może wyprowadzić z ziemi owoców swojej pracy pożywienia koniecznego do życia (nie może się tam sam, bez
pomocy Boga wyżywić). Człowiek może jedynie błagać Boga o pożywienie, a przez to uczyć się pokory.
Manna, pożywienie, które samo w sobie jest znakiem zapytania. Słowo manna pochodzi z pytania, które
postawili sobie Hebrajczycy, kiedy zobaczyli, że Gdy się warstwa rosy uniosła ku górze, wówczas na pustyni
leżaÅ‚o coÅ› drobnego, ziarnistego, niby szron na ziemi. Na widok tego Izraelici pytali siÄ™ wzajemnie: «Co to jest?» -
gdyż nie wiedzieli, co to byÅ‚o. Wtedy powiedziaÅ‚ do nich Mojżesz: «To jest chleb, który daje wam Pan na pokarm»
(Wj 16,14-15). Izrael był żywiony pokarmem nieznanym tak w pokoleniu obecnym, jak i w przeszłym, ponieważ
manna jest pokarmem, który spadł z nieba , zamiast wyjść z ziemi.
Mojżesz ukazuje, że manną jest nie tylko chleb spadający z nieba, lecz przede wszystkim słowo Boga to
one pozwala człowiekowi żyć, a nie tylko chleb.
Pustynia jest miejscem paradoksalnym jest to szeroka i surowa ziemia spragniona wody , gdzie nie
płyną rzeki i nie padają deszcze. A jednak na słowo Boga wypływa woda z najtwardszej skały. Jest to równina
opuszczona, gdzie nie można siać niczego. A jednak Izrael je tam chleb świeży. Pustynia jest miejscem pełnym
wężów jadowitych i skorpionów. Ziemia w której nikt nie może zamieszkać . A jednak lud nadal żyje i wędruje, bo
Bóg pozwala mu iść.
Pustynia jest próbą dla człowieka, ponieważ pozbawiony jest on własnych środków i upokorzony
poczuciem, że jest jak dziecko. Lecz jest to próba wynagrodzona (niewidzialną) obecnością Ojca, który zaspokaja
potrzeby dziecka z pełną miłości dyskrecją.
[ Pobierz całość w formacie PDF ]